استفاده از تکنیک­های هسته­ای در برنامه­های به نژادی درختان میوه

عنوان دوره: بیست و نهمین کنفرانس ملی هسته‌ای ایران
نویسندگان
گروه اصلاح نباتات، پژوهشکده کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای
چکیده
بهنژادی درختان میوه یک روش باستانی بوده که با استفاده از فناوری‌های فعلی پویا و آینده‌ای هیجان انگیز در حال پیشرفت و معرفی ارقام جدید می باشد. روش اصلاح کلاسیک معمولی (هیبریداسیون) در درختان میوه با بسیاری از محصولات زراعی متفاوت می‌باشد به طوریکه محدودیت‌های بسیاری از جمله طولانی بودن دوره نونهالی، هتروزیگوسیتی، نیاز به فضای زیاد و هزینه بالا را دارد. جهش‌های سوماتیکی خود به خودی نقش قابل توجهی در بهبود ژنتیکی گیاهان تکثیر شده به روش غیرجنسی (از جمله درختان میوه) ایفا کرده‌اند، اما میزان آن‌ها در طبیعت بسیار کم است و در برنامه های بهنژادی نمی‌تواند به عنوان یک روش موثر مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین پرتوهای جهش‌زا مانند ایکس و گاما به عنوان یکی از روش‌های فناوری هسته‌ای، یک ابزار معتبر برای افزایش فراوانی جهش سوماتیکی با القای تغییر دهنده کروموزی یا ژنی در مریستم انتهایی ساقه شناخته شده‌اند. علاوه‌براین، امروزه سایر روش‌های هسته‌ای از جمله تکنیک ایزوتوپی به‌عنوان یک فناوری با ارزش و قابل اعتماد برای مدیریت کارآیی مصرف آب به‌شمار می‌روند. به طوری‌که با استفاده از اندازه‌گیری اختلاف مقادیر ایزوتوپ‌های کربن سنگین و سبک می‌تواند ابزار بسیار مناسبی برای غربال اولیه و ارزیابی شمار زیادی از ارقام درختان میوه به‌منظور انتخاب ارقام و یا پایه‌های مقاوم به خشکی باشد.
کلیدواژه ها
موضوعات